Kościelecki Jan ze Skępego (Skąpego), h. Ogończyk (ok. 1435-ok.1498)


         

   KOŚCIELECKI Jan ze Skępego (Skąpego) h. Ogończyk (ok. 1435 - ok. 1498), wojewoda inowrocławski. Był drugim synem Mikołaja, woj. Brzesko - kujawskiego. W l. 1475-82 K. posiadał starostwo świeckie; w r. 1481 występuje jako kasztelan kruszwicki i starosta bydgoski. W tym okresie popadł w jakieś zatargi z Toruniem, gdyż 5 X 1482 r. król polecił prymasowi Z. Oleśnickiemu i woj. łęczyckiemu Mikołajowi z Kutna, by rozsądzili spory pomiędzy miastem a K-m. Ok. r. 1483 K. ożenił się z Elżbietą Oporowską, wojewodzianką inowrocławską; zmarła ona wkrótce, gdyż w r. 1485 K. był już żonaty po raz drugi, z Katarzyną z Żurawicy, kasztelanką przemyską, za którą otrzymał w posagu Gliniany z ośmioma wsiami i połową miasta Kulikowa w woj. ruskim. Posag ten przyczynił się do wzbogacenia Kościeleckiego, skoro mógł on w r. 1488 wykupić dwie wsie królewskie z rąk Jakuba Kostki, a w r. 1490 pożyczył królowi 2800 fl. pod zastaw zamku i miasta Koła, uzyskując równocześnie od króla potwierdzenie posiadania Bobrownik (w t.r. wykupił dwie wsie z rąk braci Kretkowskich). W r. 1485 K„ już wówczas kasztelan i starosta dobrzyński, był obecny podczas składania hołdu Kazimierzowi Jagieliończykowi pod Kołomyją przez Stefana Wielkiego, hospodara mołdawskiego.

 W l. 1490 - 93 był kasztelanem brzesko - kujawskim (Niesiecki). Wraz ze wstąpieniem na tron Jana Olbrachta K. coraz częściej pojawiał się na dworze królewskim i rychło stał się jednym z najbardziej zaufanych doradców króla. Dn, 19 V 1497 r. towarzyszył mu w uroczystym wjeździe do Lwowa; zapewne też brał udział w nieszczęśliwej wyprawie mołdawskiej. Być może, że nagrodą za udział w niej była godność wojewody inowrocławskiego, którą K. otrzymał w t.r. Dn. 5 II 1498 r. starosta księstwa głogowskiego Jan Polak otrzymał od króla zezwolenie na wykup Koła z rąk Kościeleckiego. K. przebywał wówczas na sejmie walnym w Piotrkowie. Zapewne ze względu na zły stan zdrowia K. został zwolniony l VIII t.r. przez króla od obowiązku uczestniczenia w wyprawie wojennej.
   W dokumencie z l 1501 K. wymieniony jest już jako nieżyjący. Miejsce jego grobu nie jest znane. Z pierwszej żony K. nie pozostawił
potomstwa, z drugą miał syna Mikołaja, później woj. kaliskiego, i córkę Annę, żonę Andrzeja Krotoskiego, woj. brzeskiego. Wdowa po Kościeleckim Katarzyna żyła jeszcze w r. 1519. Fragmentaryczność zachowanych danych źródłowych nie pozwala na pełniejszą charakterystykę roli i postaci Kościeleckiego.

 

strona główna

 

Źródło: ks. Maciej Kuczyński, "Historia Kościelca w wypisach", Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Kościelec 2009